PARDUS, Türkiye'de TÜBİTAK tarafından geliştirilen, Linux tabanlı bir işletim sistemidir.
Pardus İşletim Sistemi'nin tarihini anlatmaya başlamadan önce,Pardus adının nereden geldiğine bir bakalım;
Pardus ismi, Anadolu Parsı'nın, bilimsel dildeki adı Panthera pardus tulliana'dan gelmektedir.
2003 yılında, TÜBİTAK tarafından ulusal bir dağıtımın gerekliliği,dünyada benzer uygulamalar, yazılım sanayisinin durumu, ve ileriki yıllarda yazılım sanayisinin ne seviyede olabileceği araştırıldı.Ülkenin bilişim teknolojileri alanında insan kaynağı,Türk yazılımcıların yetenekleri ve rekabet ortamı hakkında incelemeler yapıldı. Bunun sonucunda, ulusal bir işletim sistemi oluşturmanın gerekliliğinin farkına varıldı ve ilk somut adımlar atıldı.
Başta Linux olmak üzere mevcut işletim sistemleri incelendi, "open source" yöntem bilimi ve felsefesi ayrıntılı olarak incelendi,çalışıldı.
1 Şubat 2005 tarihinde ilk ürün olan Pardus Çalışan CD 1.0 yayımlandı. Sonrasında geliştirme daha çok özgün yenilik tasarılarına yoğunlaştırıldı ve nihayet 26 Aralık 2005'te Pardus'un ilk kurulabilir sürümü olan Pardus 1.0, ağ üzerinden yayımlanmaya başlandı.
Pardus 2011.2 sürümüne kadar kendine özgü PİSİ paket yönetim sistemini kullanan özgün bir Linux dağıtımı olarak yoluna devam etti.
2011 yılının son aylarından itibaren TÜBİTAK bünyesinde yeniden yapılanma çalışmaları neticesinde proje yöneticileri ve geliştirici ekip dağıtılarak tasfiye edildi ve bu süreçte son sürüm olan Pardus 2011 sürümünün bakımı yapılmadı. Ocak 2012'de Pardus 2011 bireysel sürümüne güncelleme desteğinin sona erdiği duyuruldu.
2011 yılının son aylarından itibaren TÜBİTAK bünyesinde yeniden yapılanma çalışmaları neticesinde proje yöneticileri ve geliştirici ekip dağıtılarak tasfiye edildi ve bu süreçte son sürüm olan Pardus 2011 sürümünün bakımı yapılmadı. Ocak 2012'de Pardus 2011 bireysel sürümüne güncelleme desteğinin sona erdiği duyuruldu.
2012 yılı ilk yarısında Fatih Projesi kapsamında okullara gönderilen etkileşimli tahtalarda Pardus logolu Debian işletim sistemi kullanıldı. 2012 yılı ikinci yarısında TÜBİTAK yeni geliştiricileri kadrosuna katarak yeni sürüm hazırlıklarına başladı ve 25 Ocak 2013'te Debian tabanlı Pardus sürümünü "Pardus 2013 Anadolu Parsı" adı ile yayınlandı. Böylece Pardus projesi kapsamında 2012 yılına kadar geliştirilmiş olan Pardus'a özgü PİSİ paket yönetim sistemi, ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı,Müdür açılış sistemi, Kaptan ilk ayar sihirbazı ve diğer irili ufaklı tüm projeler terk edilerek tamamen Debian tabanına geçilmiş oldu. Ayrıca 2013 yılının ilk aylarında Tübitak geliştiricilerinin üye olduğu, destek kanalı olarak tanıdığı ve onayladığı topluluk sitesi parduslinux.org açıldı.
Web sayfası: | pardus.org.tr |
Şirket/Geliştirici: | TÜBİTAKULAKBİM |
IS Ailesi: | GNU/Linux |
Kaynak Modeli: | Açık kaynak |
Son kararlı sürüm: | 2013 (25 Mart 2013) / |
Desteklediği dil(ler): | Kurulum dili: Türkçe |
Paket Yöneticisi: | Synaptic |
Çekirdek türü: | Monolitik çekirdek |
Varsayılan kullanıcı arayüzü: | KDE, GNOME |
Lisans: | GPL |
Terk Edilen Pardus Sürümleri …
Çomar, Pisi, Yalı, Kaptan,Müdür,Paket Yöneticisi, Kullanıcı Yöneticisi,Güvenlik Duvarı Yöneticisi,Açılış Yöneticisi, Disk Yöneticisi,Geçmiş Yöneticisi,Servis Yöneticisi, Zemberek Entegrasyonu,Pardusman,Lider,Ahenk,Ekran Ayarları,Panda,PTSP,Tulliana,Milky.
PİSİ TABANLI SÜRÜMLER
Pardus 1.0 | 26 Aralık 2005 |
Pardus 2007 | 31 Aralık 2006 |
Pardus Kurumsal 1 | 2007 |
Pardus2007.1 | 16 Mart 2007 |
Pardus2007.2 | 11 Temmuz 2007 |
Pardus2007.3 | 19 Kasım 2007 |
Pardus 2008 | 27 Haziran 2008 |
Pardus2008.1 | 15 Eylül 2008 |
Pardus2008.2 | 30 Ocak 2009 |
Pardus2009 | 17 Temmuz 2009 |
Pardus2009.1 | 15 Ocak 2010 |
Pardus2009.2 | 3 Haziran 2010 |
Pardus2011 | 20 Ocak 2011 |
Pardus Kurumsal2 | 16 Şubat 2011 |
Pardus2011.1 | 12 Temmuz 2011 |
Pardus2011.2 | 19 Eylül 2011 |
DEBIAN TABANLI SÜRÜMLER
Pardus2013 | 25 Ocak 2013 |
PARDUS TOPLULUK SÜRÜMÜ
Pardus Topluluk Sürümü, TÜBİTAK'dan "Pardus" isminin kullanım izni alınarak tamamen gönüllüler tarafından hazırlanan, kişisel kullanıma yönelik bir sürümdür. Debian tabanlı Pardus Kurumsal sürümü temel alınarak, TÜBİTAK'dan bağımsız bir topluluk tarafından geliştirilmektedir.
Pardus Topluluk Sürümü1.0 | 12 Nisan 2013 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder