Üstte , sağda ve solda butonlarımız bulunmaktadır. Bu butonlar ile hazırlanacak olan çalışmanın düzenlemeleri yapılır. Ortada ki alan ise çalışmamızı yapacağımız yerdir. Aşağıda katman ve renk ayarlamaları vardır.
Tuvali Kaydırma:
Belge tuvalini kaydırmak için birçok yol vardır. Tuvali faredeki orta düğme ile kaydırabilirsiniz. Yada ctrl+yön oku (aşağı-yukarı) ile tuvali kaydırabilirsiniz.Yada kaydırma çubuklarını kullanabilirsiniz. Shift ve fare tekerleği ile yatay kaydırma yapabilirsiniz.
Yakınlaştırma veya Uzaklaştırma:
Klavyedeki (+) tuşu ile belgeyi yakınlaştırıp , (-) tuşu ile uzaklaştırabilirsiniz. Shift+farenin orta tuşu yada Shift+sağ tık ile uzaklaştırılabilir. Ayrıca , yakınlaştırma aracını (soldaki araç çubuğunda) , etrafına sürükleyerek bir bölgeye yakınlaştırmayı da sağlar. Inkscape ayrıca bu çalışma ortamında kullanılan yakınlaştırma düzeylerini de korur.
Belge oluşturma ve yönetme:
Yeni bir boş belge oluşturmak için Dosya>Yeni ' ye tıklıyoruz yada Ctrl + N tuşuna basıyoruz.
Inkscape'in bir çok şablonundan yeni bir belge oluşturmak için Dosya>Şablondan yeni ' yi tıklıyoruz yada Ctrl+Alt+N tuşlarına basıyoruz.
Varolan bir SVG belgesini açmak için Dosya>Aç ' a tıklıyoruz yada Ctrl + O tuşuna basıyoruz. Kaydetmek için , Dosya>Kaydet'e tıklıyoruz yada Ctrl + S tuşuna basıyoruz. Veya Farklı Kaydet (Ctrl+Shift+S) seçeneğini kullanabilirsiniz.
Her belge için ayrı bir belge panceresi açar. Pencere yöneticiniz kullanarak aralarında gezinebilirsiniz. Alt+Tab tuşu ile bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Ctrl + Tab tuşu tüm açık belge pencerelerinde dolaşmak için kullanabilirsiniz. Bir dosya tarayıcısında birden çok dosya açarsanız veya bir simgeden birden fazla inkscape işlemi başlatırsanız çalışmaz.
View / Show-Hide (Görünüm – göster /gizle) sekmesinden tek tek programın sağ, sol ve üst düğme barlarını açar ya da gizleyebilirsiniz.
Commands Bar (Üst Komut Düğmeleri):
Bu bölümde bir çok programda olduğu gibi yeni döküman açmak, saklamak, yazıcı çıktısı almak, ileri – geri, kes, kopyala, yapıştır düğmelerini görebilirsin. Bu sütunda ayrıca sayfa yakınlaştırma ve uzaklaştırma düğmeleri, nesneleri çoğaltma, gruplama, katmanlarla çalışma düğmeleri, renk vermek, hizalama ve belge özelliklerini ayarlıyacağımız denetimler bulunuyor. Bu düğmelerden herhangi birine tıklarsanız sağda o düğmenin fonksiyonlarını göreceğiniz panel açılır. Grafiklerinizde bu sağ panel sıklıkla kullanacağınız bölümdür.
Snap Kontrol Bar:
Bu bar sağ tarafda açılır. Çizdiğimiz nesneleri tam olarak hizalama, ortalama, taşıma veya birbilerine yapıştırmak gibi kontrolleri yapmamızı sağlıyor. Bu denetim barını aktif etmek için en üst butona basmak gerekiyor. Gene aynı butondan snap barı devre dışı bırakabilirsiniz.
Toolbox ve Tool control bar:
Bu iki bar sütunu birbiriyle ortak çalışıyor. Soldaki toolboxdan tıkladığımız bir düğmenin fonksiyonları hemen üstdeki tool control barda açılıyor. Bu bize çizmek istediğimiz nesnenin ayarlarını yapma olanağı sunuyor.
Rulers ve Scroolbarlar:
Rulers (Cetvel) çizim yaparken ölçüm kolaylığı sağlıyor. Scroolbarlar ise sayfada hareket esnekliği veriyor. İki adet Scrool barımız var. Sağ scroolbar ile dökümanı yukarı aşağı alt scroolbar ile de sola sağa kaydırma kolaylığı sağlıyor.
Palet:
Çizdiğimiz nesnelerin renklerini değiştirme amaçlı kullanılıyor. Paletin sağdaki ok sekmesini tıklayarak paleti dilediğimiz şekilde özelleştirebiliriz. Burada palet görünümünü küçük yada orta ölçekte görünmesini sağlayabiliriz. Ayrıca farklı renk paletleri seçerek projelerimizde dilediğimiz gibi kullanabiliriz. Renk paletinin altındaki scrool bar ile paleti ileri geri götürüp farklı renkleri seçmek mümkün.
Status bar:
Bu bölüm nesnenin özelliklerini renk bilgisini, hangi katmanda çalıştığımızı, dökümanın ölçülerini ve görünüm yüzdesini gösterir. Ayrıca seçilmiş bir nesne hakkında bilgilerde bu panelde yer alır.
Doldur ve Çiz (Fill and Stroke) (Ctrl + Shift + F):
Fill and Stroke (Doldur ve Çiz) menüsü (Ctrl + Shift + F) tuş bileşimi ile açılabilir. Bu iletişim kutusu aşağıdaki gibi işlemler için kullanılabilir:
- Çizilen bir nesnenin dolgu ve kenarlık rengini gelişmiş bir şekilde ayarlamak.
- Bir nesnenin (örneğin dikdörtgenin) çevresine kenarlık eklemek. Nesneyi iptal edip sadece kenarlığını bırakmak.
- Çizgilerin çizgi tipini, rengini, kalınlığını değiştirmek.
- Çizgilere çeşitli ok işaretleri eklemek.
Not: Stroke style (Çizgi stili) sekmesindeki seçeneklerin pasif olması, Kenarlık Rengi sekmesinde kenarlığın olmadığını ifade eden çarpı düğmesi işaretli olmasından kaynaklanabilir ya da kenarlık eklenecek bir nesnenin seçilmemiş olmasından kaynaklanabilir.
Hizalama ve Dağılım (Align and Distribute) (Ctrl + Shift + A):
Birden fazla nesneyi bir hat hizasında ve istenirse eşit aralıklarla hizalamak için Nesne menüsünde yer alan "Align and Distribute" (Hizalama ve Dağılım) (Ctrl + Shift + A) seçeneği kullanılır.
Aşağıdaki örneklerde olduğu gibi iki veya daha fazla sayıda satır ya da sütunun düzgün hizalanmasını gerektiren durumlarda ise Nesne menüsünde yer alan Arrange seçeneği kullanılmalıdır. Bu iletişim kutusu sayesinde nesnelerin aralıkları kolayca değiştirilebilmektedir.
Nesne Döndürme:
Bir nesneyi döndürmek için nesneye iki defa tıklanır. İkinci tıklama ile oluşan kulplar tutularak nesne döndürülebilir.
İkinci tıklama ile nesnenin ortasında ortaya çıkan artı işaretine dikkat edin. Bu işaret resmin dönme merkezidir, bu işaret istenilen bir noktaya kaydırılarak, dönme merkezi değiştirilebilir.
Ctrl tuşuna basılı tutularak 15 derece ve katlarında döndürme sağlanabilir. Eğer daha detaylı bir döndürme-eğme işlemi gerçekleştirmek gerekirse (örneğin 42 derece) Object (Nesne) menüsünde yer alan Transform (Dönüştür) seçeneği kullanılır (Ctrl + Shift + M).
Nesneyi 90, 180 derece döndürmek ve bu şekilde aynalamak için alttaki düğmeler kullanılır.
Çizgi (Bezier eğrileri):
Bu araç kullanılarak düz çizgiler ve eğriler çizilebilir. Çizgi çizilirken tıkladığımız bir noktada elimizi fareden çekmeden hareket ettirirsek eğri çizgiler ortaya çıkar.
Ctrl'ye basılı tutarak 15 derece ve katlarında düz çizgiler çizilebilir. Ardışık çizgiler çizerken çizimi sonlandırmak için, son nokta çizildikten sonra fareye ters tıklanır.
Bu çizim aracının orijinal adı Bezier'dir. (Bezier; bilgisayar grafiklerinde yaygın olarak kullanılan parametrik eğri biçimidir). Kısa yolu B tuşudur.
Ardışık çizgiler tek bir nesne olarak davranır. Bu nesnelerin düğüm noktalarına düğmesi kullanılarak müdahale edilebilir. Bu konu aşağıda "Nesne Düzenleme İşlemleri" başlığı altında detaylıca incelenmiştir.
Üçgen ve Çokgen Çizme:
Bunun için Inkscape arayüzünde sol taraftaki araç çubuğunda yer alan çokgen çizme düğmesi kullanılır. Bu düğmeye basıldıktan sonra arayüzde resimdeki gibi bir araç çubuğu ortaya çıkacaktır. Buradan, çokgenin kenar sayısı belirlenir.
Dikdörtgen Çizme ve Köşelerini Yuvarlatma:
Bir dikdörtgenin köşelerini resimdeki gibi yuvarlatmak için dikdörtgene çift tıklayarak veya nesne seçiliyken dikdörtgen çizme düğmesine tıklayarak düzenleme modu açılır. Ardından şu seçenek kullanılabilir:
1. YOL: Düzenleme modundayken dikdörtgenin bir köşesinde olan yuvarlak daireyi tutup hareket ettirerek dikdörtgenin tüm köşelerini eşit bir şekilde yuvarlanabilir.
2. YOL: Inkscape arayüzünde ortaya çıkan Rx, Ry düğmeleri kullanılarak X, Y eksenlerinde farklı miktarda yuvarlatma işlemi uygulanabilir.
Birleşim:
Resimdeki gibi kesişen iki nesnenin kesişim bölgesini budayarak nesneleri birleştirmek için Path (Yol) menüsünde yer alan Union (Birleşim) seçeneği kullanılır.
Alan Boyama:
Inkscape'de kesişen nesnelerin oluşturduğu kapalı alanlar bu araçla kolayca boyanabilir. Alttaki örnekte birbirinden bağımsız bir dikdörtgen ve düz bir çizgi kullanılmıştır.
Boyanan bölgeler, dolgulu ve kenarlıklı ayrı cisimler haline gelir.
Ölçekleme:
Seçilen nesneleri en boy oranını koruyarak belli bir ölçüde küçültmek ya da büyütme işlemini göz hesabıyla kabaca gerçekleştirmek için nesne seçildikten sonra köşelerinde oluşan ok düğmeleri kullanılabilir.
Ölçekleme işlemini detaylı bir şekilde belli bir oran girerek gerçekleştirmek için ise (Ctrl + Shift +M) kullanılarak ya da Object (Nesne) menüsünde yer alan Transform seçeneğine basılarak Transform iletişim kutusu açılır. Burada Scale (ölçekleme) sekmesi üzerinden istenilen işlem gerçekleştirilebilir. "Scale proportionally" seçeneği işaretlenerek en-boy oranı korunabilir. Apply düğmesi kullanılarak, yapılan değişiklikler uygulanır.
Ayrıca Inksacpe arayüzünde alttaki resimde görülen kilit düğmesi kilitli hale getirildikten sonra W değeri değiştirilerek ölçekleme yapılabilir.
Gruplandırma:
Birden fazla nesnenin sürüklenirken, hizalanırken tek bir nesne gibi hareket etmesini sağlamak için gruplandırmadan yararlanılır. Birden fazla nesne seçip Object (Nesne) menüsünde yer alan Group seçeneği kullanılarak gurup oluşturulabilir. Grup içindeki bir nesneyi, grubu bozmadan düzenleyebiliriz, bunun için Ctrl tuşu ile nesneye tıklamamız yeterlidir. Grubu çözmek için ise Ungroup seçeneğini kullanılabilir ya da (Ctrl + U) yapılabilir. Grup halindeki nesneler başka nesne ya da gruplarla grup oluşturabilir. Grup çözme düğmesi (Ungroup) bu grupları sırasıyla çözer.
Bitmap Resim İşleme:
Inkscape, bir vektörel grafik düzenleme yazılımı oluğu için nokta(yani piksel) tabanlı resim dosyalarının (PNG, BMP gibi) içeriğine Inkscape'de müdahale edemezsiniz. Ancak isterseniz nokta tabanlı bir resmi Inkscape'de açıp resmin üzerine istediğiniz şekilleri çizebilir, yazı yazabilir, eklemelerde bulunabilir, filtreler uygulayabilir, saydamlaştırabilir, döndürebilir, ölçekleyebilirsiniz. Düzenlemelerinizi yaptıktan sonra, kayıpsız bir dosya biçimi olan PNG biçiminde dışa aktarım yaptığınızda herhangi bir kalite kaybı yaşanmayacaktır.
Nokta tabalı bir resme Inkscape kullanarak bazı eklemelerde bulunmak istiyorsanız ve bu işlemi, yeni bir SVG dosyası oluşturmadan hızlıca yapmak niyetindeyseniz alttaki yolu izleyebilirsiniz (NOT: SVG dosyası oluşturmadan düzenleme yapıp kaydederseniz yaptığınız değişiklikleri daha sonra geri alamazsınız).
1. Inkscape'i açıp "Dosya > Aç" yolunu izleyin ya da resim dosyasına sağ tıklayıp "Birlikte Aç > Inkscape" yolunu izleyin (NOT: Eğer bu yöntemleri kullanmak yerine Inkscape'i açıp resim dosyasını sürükleyip bırakırsanız bir SVG dosyası üzerinde çalışmış olursunuz bu durumda yine PNG biçiminde (Dosya > Export Bitmap) çıktı alabilirsiniz.)
2. Dosyayı kaydetmek istediğinizde "Dosya > Kaydet" yolunu izleyin.
Resmi Vektörize Etme:
Inkscape çalşma sayfasına eklediğiniz nokta tabanlı (Bitmap) bir resmi otomatik olarak vektörize etmek (sayısallaştırmak) için Path (Yol) menüsünde yer alan "Resmi Vektöize Et" seçeneğini kullanabilirsiniz.
Tabi istenire çizgi çizme aracı kullanılarak bitmap resmin üzerinden elle yeniden çizim yapılarak da sayısallaştırma yapılabilir. Elle vektörize etme işlemini uygulayacaksanız bu esnada daha rahat çalışmak için şu adımları uygulayabilirsiniz:
- Bitmap resmin kaymasını önlemek için bu nesneyi kilitleyin. Bunun için resme ters tıklayıp Object Properties > Lock yolunu izleyin. Kilitleri açmak istediğinizde Object menüsünde yer alan Unlock All seçeneğini kullanabilirsiniz.
- Bitmap resim eğer çok koyu renkli ise çalışma esnasında resmin saydamsızlığını (Opacity) düşürerek daha rahat çalışabilirsiniz (Ctrl + Shift + F).
Dışa / İçe Aktarma:
Seçilen nesneler ya da tüm çizim, istenilen boyutlarda PNG resim dosyası olarak dışarı aktarılabilir. Bunun için File > Export PNG Image yolu izlenir.
Bir bitmap resim dosyasını içe aktarmak için File > Import yolu izlenebilir.
Gradyan (Artımlı Geçiş):
Arayüzde sol altta yer alan Gradyan oluşturma düğmesine tıklanır, sonra gradyan etkisi verilecek nesneye tıklanır, gradyan etkisinin doğrultusu çizilir.
Bir nesne üzerine beyaz renkli bir çember çizilip dairesel bir artımlı geçiş sağlanabilir.
DWG Dosyalarını SVG Biçimine Çevirmek(DWG to SVG):
DWG dosya biçimi, AutoCAD yazılımının üreticisi olan Autodesk firmasına ait sahipli ve kapalı kodlu bir dosya biçimidir. AutoCAD, QCad gibi programlarda elde edilmiş DWG ya da DXF dosyalarını Inkscape'de kullanabilmek amacıyla SVG biçimine dönüştürmek isteyebilirsiniz. Bunun için pek çok yol bulunmakla birlikte bazı yöntemler ya da araçlar daha başarılı sonuç vermektedir.
1. YOL - "Any DWG to SVG Converter" yazılımını kullanarak:
Windows sürümü bulunan bu programın deneme sürümünde pek de kısıtlayıcı olmayan bir kısıtlamaya sahiptir. Programı her açtığımızda en fazla 3 adet dosyayı dönüştürebiliriz. Üç dosyadan sonra tekrar dosya dönüştürebilmek için programın penceresini kapatıp açmamız yeterlidir. Bu yazılım son derece başarılı sonuç vermektedir. Programın öntanımlı ayarlarını kullandığınızda, program her seferinde Model, Layout1, Layout2 sayfaları için birer çıktı verecektir. Bunu önlemek isterseniz “Options > Output Layout and Area” yolunu izleyip orada yer alan Model Space seçeneğini işaretli hale getirmeniz yeterlidir.
2. YOL - QCad programını kullanarak:
QCad, açık kaynak kodlu ve özgür bir 2B çizim uygulamasıdır. DWG desteklidir. Linux, Windows ve Mac OS X işletim sistemlerini destekler. Ücretsiz sürümü özgür GNU Genel Kamu Lisansı ile lisanslıdır. Ücretli olan "Pro" ve "CAM" özellikleri her açılışta 15 dakika deneme sürelidir. Bu özellikleri tekrar kullanabilmek için programı tekrar başlatmak yeterlidir.
QCad programını, web sitesinden ücretsiz olarak indirerek DWG ya da DXF dosyalarını SVG biçiminde dışa aktarabilirsiniz. Bunun için bir DWG dosyasını QCad ile açın ve File menüsünde yer alan Advanced SVG Export seçeneğini kullanın. Açılan pencerede “Grove page yo include pen width” seçeneğini (Türkçe: Çizgi kalınlıklarını koru) işaretli hale getirin ve dışa aktarın.
Dışa aktarma konusunda ise QCad ile yaptığımız SVG biçiminde dışa aktarma denemelerinde başarılı bir sonuç verdiğini gözlemledik. QCad'in, aşağıda bahsettiğimiz Inkscape'in (0.91) kendi dışa aktarma özelliğinden çok daha başarılı sonuç verdiği de net bir şekilde söyleyebiliriz. SVG içe aktarma konusunda ise QCad'in kendi sitesinde bu işlevin basit nesnelere yönelik olduğu ifade edilmekte.
3. YOL - Inkscape'i kullanarak:
Inkscape'in DXF desteği 0.91 nolu sürümü itibarıyla Block nesneleri henüz desteklememektedir (Block nesnenelerin, önceden Explode ile dağıtılması tavsiye edilir). Inkscape; QCad 2013, AutoCAD 2013 ve sonraki sürümlerinin DXF dosyalarını daha iyi destekler. Yaptığımız denemelerde Block nesnelerin bazılarının çıktıda görünmediğini, bazılarının bozulduğunu gözlemledik. Ayrıca bazı nesnelerin renklerinin değişerek siyah renkte dışa aktarıldığını gördük. Bu yöntemi kullanmadan önce CAD programın Explode özelliğini kullanarak DWG (ya da DXF) dosyasındaki Block nesneleri patlatmayı unutmayınız.
Öncelikle AutoCAD, QCad vb. bir program yardımıyla elinizdeki DWG dosyasını güncel bir DXF biçiminde farklı kaydedin. Ardından Inkscape'de File > Open yolunu izleyerek DXF dosyasını açın. Karşınıza gelen iletişim kutusunda, karakter kodlamasında için UTF-8'i seçerek daha iyi bir sonuç elde edebilirsiniz, ayrıca Help sekmesine geçerek Inkscape'in DXF desteği hakkında bilgi edinebilirsiniz. Dosyayı açtıktan sonra File > Save As yolunu izleyerek SVG biçiminde kaydediniz.
Kaynakça;
- https://sites.google.com/site/fsandlinux/inkscape
- http://tulinkayalar.com/inkscape-programi-nedir-nasil-kurulur-tanitimi/
