GIMP (Kullanım)

Programımızın kurulumu bitip programı açtığımızda karşımıza gelen sayfa şu şekildedir.















Şimdi ise programımızda neler varmış bir göz atalım. Gelişmiş bir resim oluşturma ve fotoğraf düzenleme yazılımı olan gimp birçok özellikle karşımızda. 

1. Ana Araç Kutusu: Araç seçimi için kullanılan simgeleri içerir. Ayrıca önalan ve artalan renklerini, fırça, desen ve renk geçişlerini ile etkin görüntünün simgelerini gösterir.

2. Araç seçenekleri: Ana araç kutusunun altına bulunan, Araç Seçenekleri kutusudur. O an için etkin olan araçla ilgili seçenekleri gösterir. Örneğin yukarıdaki resimde o an etkin olan araç mürekkep aracıdır.

3. Görüntü penceresi: GIMP'te açılan her bir görüntü ayrı ayrı pencerelerde gösterilir. Aynı anda birçok görüntü (sistem kaynaklarınızın izin verdiği kadar) açılabilir. GIMP'i kullanmaya başlamadan önce en azından bir tane görüntü penceresi açmalısınız. Görüntü penceresi GIMP'in ana komutlarını içeren (Dosya, Görünüm, Düzen, vb.) menüleri tutar. Ayrıca bunlara fare sağ düğmesine tıklayarak ta erişebilirsiniz. Ekran üzerine çift tıklayarak da ekrana görüntü ekleyebilirsiniz.

4. Katmanlar kutusu: Bu kutu o an etkin olan görüntünün katman yapısını gösterir ve görüntünün çeşitli şekillerde işlenmesini sağlar. Katmanlar kutusunu kullanmadan da birkaç basit şey yapabilirsiniz.

5. Fırçalar, Desenler, Renk geçişleri: Yukarıdaki görüntüdeki katman kutusunun altında bulunan kutuda; fırçalar, desenler ve renk geçişleri sekmeleri (kutuları) bulunur.

Araç kutusu (Toolbox)

 Dikdörtgen seçim aracı    Elips seçim alanı

Serbest seçim aracı         Bulanık seçim alanı

Renge göre seçim aracıMakas seçim aracı

 Önalan seçim aracı       Yol aracı:

Renk seçme aracı        Yakınlaştırma aracı

 Ölçüm aracı                Taşıma aracı 

Hizalama aracı            Kırpma aracı

 Döndürme aracı.Ölçeklendirme aracıEğme aracı

Perspektif aracıCage Transform

Metin aracı       Kovadan dolum aracı

 Harmanlama aracıKalem aracı

Boya fırçası aracıSilme aracı

Hava fırçası aracıMürekkep aracı

 Kopyalama aracıİyileştirme aracı

    Lekeleme aracı      Perspektif kopyalama aracı

Bulanıklaştırma / Keskinleştirme aracı

Araç kutusu GIMP'in kalbidir. Eğer bu pencereyi kapatırsanız, GIMP'ten çıkarsınız. Bu bölüm, araç kutusunda bulunanlar hakkında hızlı bir gezinti yapacağız. 

İpucu: Araç kutusunda, fareyi bir aracın üzerine taşıma ve orada bir müddet bekleme, genellikle o araçla ilgili açıklamanın olduğu bir "araç ipucu"su gösterir. Klavye kısayol tuşları araç ipucusunda sıklıkla gösterilir. Herhangi bir yerdeyken F1 tuşuna tıkladığınızda "Gimp Yardım Gezgini" açılır.

Araç simgeleri: Bu simgeler, görüntüdeki bir parçayı seçme, görüntüyü boyama, görüntüyü dönüştürme gibi birçok özelliğin bulunduğu araçları etkinleştiren düğmelerdir.

İpucu: Bir resmi kendi görüntü penceresinde açmak için, onu Araç kutusunun içine sürükleyip bırakın. Bu işlem, bir resmi var olan Görüntü penceresi içine sürüklemekten çok farklıdır. Eğer bir resmi açık olan bir görüntü penceresi içine sürükleyip bırakırsanız, o resmin sanki o görüntünün yeni bir katmanıymış gibi algılanır.

Görüntü penceresi

Açık olan herhangi bir resim olmazsa bile görüntü penceresi vardır. Resimsiz olan görüntü penceresinin Başlık Çubuğu "GIMP" diye okunur. Resim bulunan görüntü penceresinin başlık çubuğunda resmin adı ve özellikleri yazar Her bir pencerede yalnızca bir görüntü bulunur. Eğer resim yoksa görüntü yoktur. Fakat pencere yine vardır. Her bir resim bir veya daha fazla görüntü penceresinde gösterilir. Fakat aynı resmi birçok pencerede göstermek pek kullanışlı değildir.

1.       Başlık Çubuğu, Görüntü penceresinin en üstündeki kısım, normalde görüntünün adı ve görüntü hakkında bazı temel bilgilerin bulunduğu bir Başlık Çubuğu gösterir. Bu çubuk işletim sistemi tarafından sağlanır, GIMP tarafından değil. Bundan dolayı bu çubuğun görünürlüğü işletim sistemine, pencere yöneticisine veya temaya göre farklılık gösterir

2.       Görüntü Menüsü, Başlık çubuğunun tam altındaki çubuk Görüntü Menüsüdür (gizlenmediği müddetçe). Bu menü ile, bir görüntüde gerçekleştirebileceğiniz hemen hemen tüm işlemlere erişebilirsiniz. Ayrıca, görüntü üzerindeyken farenin sağ düğmesine tıklayarak ta görüntü menüsüne erişebilirsiniz. Ek olarak görüntü menüsüne erişmek için "Menü Düğmesi" olarak adlandırılan ve sol üst kenarda bulunan küçük üçgen şeklindeki sembole sol tıklatabilirsiniz. Birçok menü komutları, menülerde de gösterildiği gibi klavye kısayollarıyla ilişkilendirilmiştir. Menü eylemleri için kendi özel klavye kısayollarınızı tanımlayabilirsiniz.

3. Menü Düğmesi, Görüntü menüsünü sütun şeklinde göstermek için Menü Düğmesine tıklatın. Menüyü açmak için klayveden Shift+F10tuşlarını kullanabilirsiniz.

4. Cetvel, normal yerleşimde cetveller, görüntünün üstünde ve solunda görülür. Görüntüdeki koordinatları belirtmek için cetvelleri kullanın. Cetvellerin öntanımlı birimi benek (px)'dir. Başka bir birimi kullanmak için aşağıda açıklanan ayarları kullanın.

Cetvelleri kullanmanın en önemli nedenlerinden biri kılavuzları oluşturmaktır. Bir kılavuz oluşturmak için görüntüdeki herhangi bir cetvele tıklayıp onu görüntünün üzerine bırakın. Kılavuz, uygun konumu bulmanızı sağlayan veya yatay ve dikeyi doğrulayan bir çizgidir. Kılavuzu taşımak için ona tıklayıp sürükleyin. Kılavuzu silmek için onu görüntünün dışına sürükleyin. Aynı anda birçok kılavuz kullanabilirsiniz.

5. Hızlı Maskeyi Değiştir, görüntünün sol alt köşesindeki küçük düğme Hızlı Maskesi açar veya kapatır. Hızlı Maske açık olduğunda düğmesın kenarları kırmızı ile çevrilir ve görüntüde kırmızı bir perde oluşur. 

6. İşaretçi Koordinatları, işaretçi görüntünün sınırları içindeyken, pencerenin sol alt köşesindeki dikdörtgensel alanda onun koordinatları ile ilgili bilgi gösterilir. Birimi cetvelde de olduğu gibi benektir.

7. Birimler Menüsü, cetveller ve bazı diğer yerlerde kullanılan birimleri değiştirmek için bu menüyü kullanın. Ölçeklendirmenin nasıl görüleceğine etki eden şey, Görünüm menüsündeki birebir komutunun işaretli olup olmadığıdır.

8. Yaklaştırma (Zum) Düğmesi, görüntüyü yaklaştırmak veya uzaklaştırmak için birkaç yöntem vardır. Fakat Zum Düğmesi en basitidir.

9. Durum Alanı, görüntü penceresinin altında bulunur. Öntanımlı olarak Durum alanı, görüntünün etkin parçasını ve görüntü tarafından kullanılan sistem belleğinin miktarını gösterir. Durum Alanınında gösterilen bilgiyi özelleştirmek için Düzen -> Tercihler -> Görüntü Pencereleri -> Başlık ve Durum yolunu kullanın. Zaman tüketimi ile ilgili işlemler esnasında, durum alanı geçici olarak çalışan işlem ve onun nasıl tamamlanacağı hakkında bilgi sunar.

Not: görüntü tarafından kullanılan belleğin görüntünün kendi dosya boyutundan çok daha farklı olduğuna dikkat edin. Örneğin, 70 KB'lık bir .PNG resmi görüntülendiğinde 246 KB harcayabilir. Bellek kullanımı ile ilgili iki temel sebep vardır. Birincisi; .PNG dosyası sıkıştırılmış biçimdir ve görüntü, sıkıştırılmış formda yeniden düzenlenir. İkinci sebep; Geri Al komutu tarafından kullanılacak ek bellek ve görüntü kopyaları kullanımıdır.

10. Çıkış Düğmesi, karmaşık işlem esnasında, genellikle eklentide, pencerenin sağ alt köşesinde geçici olarak bir Çıkış düğmesi ortaya çıkar.

11. Dolaşım Kontrolü, küçük çapraz oklar şeklinde bir düğmedir. Dolaşım Önizlemesini göstermek için bu düğmeye tıklayıp tutun (düğmeyi bırakmayın). Ardından pencere içinde fare imlecini sürükleyin.

12. Pasif Dolgu Alanı, etkin görüntü ekranı ile pasif dolgu alanını ayırır. Böylece onlar arasındaki ayırımı görebilirsiniz. Pasif alana genellikle hiçbir Süzgeç ve İşlem uygulayamazsınız.

13. Görüntü Ekranı, görüntü penceresinin en önemli parçası elbette ki görüntü ekranı veya tuvaldir. Pencerenin merkez alanını, kenarlarında sarı noktalı çizgiler bulunacak şekilde, kaplar.

14. Görüntü Penceresi Boyut Değiştirici, özelliği etkinleştirmeksizin, eğer görüntü penceresinin boyutunu değiştirirseniz, görüntü boyutu ve yaklaştırma değişmez. Eğer pencereyi büyütürseniz, görüntüyü daha net görürsünüz. Eğer bu düğmeye basarsanız, pencere boyutlandırıldığında görüntü de boyutlandırılır. Böylece görüntünün aynı kısmı önce gösterilir, ardından pencerenin boyutlandırılır.

Kutular ve rıhtımlama

Ana madde: Gimp kutuları ve rıhtımlama

Her bir kutuyu kendi penceresine yerleştirmek yerine, rıhtımlar kullanarak kutuları gruplayabilirsiniz. "Rıhtım", Katmanlar kutusu, Fırçalar kutusu, Paletler kutusu, vb. gibi kutuları bir arada tutan bir taşıyıcı penceredir. Bununla beraber rıhtımlar,Tercihler kutusu veya Görüntü penceresi gibi kalıcı olmayan kutuları tutmaz.

Rıhtımlanabilir kutuların listesini görüntülemek için Pencereler -> Rıhtımlanabilir kutular komutunu kullanın. Kutuyu görüntülemek için, listedekilerden birini seçin. Kutu eğer bir rıhtıma kullanılabilirse, görünür yapılır. Kutu eğer rıhtımda değilse, kendi penceresinde gösterilir. Rıhtımlanabilir tüm kutuları görmek için Gimp kutularına bakınız.

Sekmeler

Gimp çok esnektir. biz "Gimp'e Ayar Çekelim" adlı bölümde Gimp pencerelerinden birini iptal edip Gimp'in ana penceresi içerisine sekmeler altına gömdük. Buradaki sekmeler eklenebilir çıkarılabilir. Pencere dışına çıkarılabilir. Bunları yapmak için daha önce gösterdiğim  düğmeye basarak gerçekleştirebilirsiniz.)

Araç seçenekleri sekmesi

Burada o anda araç kutusunda seçili bulunan araçla ilgili seçenekler yer alır. Örneğin biraz önce seçtiğimiz fırçanın şeklini, büyüklüğünü bu alandan değiştirebiliriz.

Araç seçeneklerini disk menüsü

Araçlarla oynarken çok hoşunuza giden bir ayar tutturdunuz. Örneğin transparanlığı, rengi, şekli çok güzel olan bir fırça ayarı yaptınız ve bunu gelecekte kullanmak üzere kaydetmek istiyorsunuz. hemen en soldaki disk işaretine basın ve isim verin, ayarlarınız kaydedilecektir. Kaydettiğiniz ayarları geri yüklemek için onun bir sağındakini, kaydettiğiniz herhangi bir ayarı silmek için iki sağındakini ve ayarları sıfırlamak için en sağdakini kullanabilirsiniz.

Resim Penceresi menüsü

*Ana madde: Gimp menüleri

*Dosya: Dosya açma, kaydetme, yeni resim yaratma gibi seçenekler

*Düzen: Kopyalama yapıştırma geri alma gibi işlemler.

*Seçim: Seçim alanları ile ilgili komutlar içerir.

*Görünüm: Çeşitli görsel seçenekleri değiştirebilmenizi sağlar

*Resim: Resimle ilgili genel işlemleri (döndürme ,  boyutlandırma , kırpma gibi) yapmanızı sağlar

*Katmanlar: Katmanlarla ilgili işlemler yapmanızı (yeni katman oluşturmak, katman maskesi eklemek, katmanı ölçeklendirmek vs.)

*Renkler: Renklerle ilgili seçenekler burada yer alır (renksizleştirme, resmin aydınlığı ile oynama, gölgeleri sertleştirme gibi işlemler.)

*Araçlar: Burada Gimp penceresi içerisinde daha önce bahsettiğimiz araç kutusunun bir kopyasını menü olarak görüyoruz.

*Pencereler: Yeni pencere oluşturmak istediğimizde bu alanı kullanırız. Örneğin yazı tipleri penceresini açıp sahip olduğumuz yazı tiplerini ayrı bir pencerede listeleyebiliriz.

Filtreler: Burada resimlerimize uygulayabileceğimiz 50'nin üzerinde filtre var.

Uzunluk Birimi

Bu aşağı düşen menüyü açtığınızda (dropdown menu) px, inç, mm gibi uzunluk birimleri göreceksiniz. Bunlar resmin etrafında gördüğünüz cetvellerin ve bilgilendirme alanlarının kullandığı birimi değiştirmek için kullanılır (resim üzerinde herhangi etkisi yoktur)

Yakınlaştırma bilgisi (Zoom)

Burada resme yakından ve uzaktan bakabiliriz. Buradaki 25% ifadesi resime%25 oranında küçültülmüş olarak baktığımızı ifade eder.

Genelde bu alan üzerinde çalıştığınız katmanın ismi ve hafızada kapladığı yer yazar. Fakat farklı durumlarda çeşitli bilgiler de verir. (Örneğin yaptığınız bir efekt uygulanırken işlemin kaçta kaçının bittiğini gösterir.)